رابطه ی عقل و گفتار

اذا تم العقل نقص الکلام .
ترجمه :هنگامى که عقل انسان کامل گردد، گفتارش کوتاه مى شود.
شرح : انسان ، هر اندازه که عقل و شعورش بیشتر شود و به سوى کمال برود، به همان نسبت ، کمتر حرف میزند و در عوض بیشتر فکر مى کند.
کسانیکه زیاد حرف مى زنند و جلوى زبان خود را نمیگیرند، عقلشان کم و فکرشان کوتاه است . بهمین دلیل ، هنگام سخن گفتن ، درباره آنچه مى گویند، فکر نمى کنند، و هر چه به زبانشان آید بدون فکر و اندیشه ، بیان مى کنند.
اما برعکس ، افراد عاقل ، تا زمانى که موضوعى را خوب بررسى نکرده اند، و درباره خوب و بد آن نیندیشیده اند، سخنى بر زبان نمى آورند. به همین دلیل ، شخص عاقل ، کمتر حرف میزند، چون مقدارى از وقت خود را، به فکر کردن درباره گفتارى که میخواهد بر زبان آورد، مى گذراند.
حضرت على علیه السلام ، در جمله دیگرى میفرماید: زبان عاقل ، در پشت عقل او قرار دارد.

یعنى : شخص عاقل ، عقل خود را پیش از زبانش به کار مى اندازد. در هر کارى ، اول فکر مى کند، عقل و شعور خود را به کار مى گیرد، و هنگامى که به درستى سخن خود مطمئن شد، زبان به گفتار مى گشاید. در حالیکه شخص ‍ نادان ، پیش از آنکه فکر خود را به کار اندازد، شروع به حرف زدن مى کند، و چه بسا که با سخنان بى معنى و حساب نشده اش ، هم خود و هم دیگران را بزحمت و ناراحتى دچار مى سازد.

منبع